Soul Kitchen (2009)

Soul Kitchen (2009)

by Fatih Akin

Trailer: 

Υπότιτλος: "Leben ist, was passiert, waehrend du dabei bist, andere Plaene zu machen" - (Ζωή είναι αυτό που σου συμβαίνει, ενώ εσύ είσαι απασχολημένος, κάνοντας πλάνα...)

Πλοκή: Ο Ζήνος Καζαντζάκης (Αdam Bousdoukos), είναι ιδιοκτήτης εστιατορίου στην περιοχή Βίλχελμσμπουργκ, του Αμβούργου. Παιδί οικογένειας μεταναστών, προσπαθεί να διατηρήσει με κάθε τρόπο τον ενθουσιασμό του, για το "Soul Kitchen", όπως λέγεται το εστιατόριό του. Τα πράγματα όμως, δεν πηγαίνουν καλά για τον ίδιο, αφού η κοπέλα του, αποφασίζει να μετακινηθεί στη Σαγκάη, για επαγγελματικούς λόγους. Εκείνος, αποφασίζει να την ακολουθήσει, αλλά δεν τον αφήνουν οι υποχρεώσεις του εστιατορίου και ο αδερφός του. Ο Ηλίας (Moritz Bleibtreu), είναι στη φυλακή με αναστολή, δηλαδή παίρνει εξόδους κάθε σαββατοκύριακο. Ο Ζήνος όμως, σε μια προσπάθεια να κυνηγήσει την κοπέλα του, αποφασίζει να γράψει το restaurat στον Ηλία, δίνοντάς του αφορμή, για να μπορεί να βγαίνει από τη φυλακή και να απασχολείται. Στο μεταξύ όμως, ένας παλιός συμμαθητής του Ζήνου, ο Thomas Neuman, παρεμβάλλεται και περιπλέκει όλο και περισσότερο το σκηνικό...

Κριτική: Στην ταινία αυτή, ο Τούρκος σκηνοθέτης Fatih Akin, μας δείχνει πόσο απλά και περίτεχνα, μπορεί να παίξει με την έννοια της κωμωδίας, τα στοιχεία του τραγικού και τη δημιουργία στο τέλος, ενός σατυρικού δράματος. Διότι περί σατυρικού δράματος πρόκειται η ταινία, αν επιτρέψουμε τη χρήση αυτού του όρου, διότι ανήκει στο Αρχαίο Θέατρο. Σε διαφορετική περίπτωση, πρόκειται για -σχεδόν- μαύρη κωμωδία. Τα στοιχεία της οικονομικής -κυρίως- κρίσης, είναι ξεκάθαρα στο έργο, οι φουρτούνες και τα κοινωνικά προβλήματα της καθημερινότητας, εμπλουτίζουν ακόμη περισσότερο το μωσαϊκό των ετερόκλητων στοιχείων, καθώς συνθέτουν ολοένα και περισσότερο, το κουβάρι της κοινωνίας, μαζί με τις ανθρώπινες σχέσεις. Χιούμορ, μαγειρική, κινηματογραφημένη Γερμανία, απιστία, προδοσία, εκμετάλλευση ανθρώπων και οικογενειακή αλληλεγγύη, αδερφική αγάπη και φιλική σωτηρία, εμπιστοσύνη και στο τέλος, λύτρωση από τους χαρακτήρες. Με λίγα λόγια, δικαιοσύνη. Περί αυτού πρόκειται το έργο. Η δικαιοσύνη, η οποία αποδίδεται μέσω ενός κυκλικού μονοπατιού, που ακολουθεί το Κάρμα, για να έρθει και να φωτίσει, λυτρώσει και ελευθερώσει, τους ήρωες. Ήρωες οι οποίοι, έγιναν οι ίδιοι -αρχικά- σκλάβοι του. Τέλος, μας δείχνει πόσο εύκολα γίνονται όλα στη ζωή, αν πάψουμε να κηνυγάμε, αυτά που μας υποδεικνύει ο αμετανόητος εγωισμός μας, είτε πρόκειται για τοξικές σχέσεις, υλικά αγαθά, είτε πρόκειται για το ανικανοποίητο. Κάποια στιγμή, όλα παίρνουν το δρόμο τους... Έτσι και στο "Soul Kitchen".

Μουσική: Η μουσική του έργου, είναι καταπληκτική. Ο ίδιος ο Fatih Akin έχει επιμεληθεί το Soundtrack, με πολλά φιλ-ελληνικά στοιχεία, όπως: "Φραγκοσυριανή" από Locomondo, "Το Μπλουζ του Σαπιοκάραβου" από Παύλο Σιδηρόπουλο, το "Σχολείο" από Olympians και πολλά, πολλά άλλα... Επίσης, ιδιαίτερη θέση κατέχει και ο Shantel, με το κομμάτι του "Manolis", που διαθέτει ιδιαίτερη γεύση από χάλκινα, βαλκανική μουσική και ελληνικούς στίχους. Δημιουργός του "Disko Partizani", ενός κατεξοχήν και ξεκάθαρα βαλκανικού ήχου. Οι στιγμές δε, στις οποίες επιλέγεται το κάθε κομμάτι, δίνουν ιδιαίτερο χαρακτήρα, στο τι θέλουν να δείξουν: από την άνοδο στην πτώση, την παρακμή και από εκεί στη λύτρωση, την ελευθερία, τη γιορτή και το γλέντι. Εξαιρετικό πραγματικά. Η όλη φάση, συνοδεύεται και ολοκληρώνεται από μια γεύση "Soul", τόσο εντός του έργου με συγκροτήματα, όσο και στους τίτλους τέλους με το τραγούδι "Disko".

Ερμηνείες: Adam Bousdoukos ως Ζήνος Καζαντζάκης, καταπληκτικός. Κωμικός εκεί που έπρεπε, τραγικός εκεί που έπρεπε επίσης, συνθέτει ίσως, το μοντέλο του σύγχρονου (Ευρωπαίου) Έλληνα: κωμικοτραγικός. Ο Μoritz Bleibtreu ως Ηλίας Καζαντζάκης, ενώ προέρχεται από δυνατές ερμηνείες στο παρελθόν ("Το Πείραμα", "Τρέξε Λόλα Τρέξε" κλπ), σε αυτή την ταινία υποδύεται έναν πιο Β' ρόλο, αυτόν του τραγικού χαρακτήρα και μοιραίου ανθρώπου. Τα καταφέρνει εξίσου καλά τολμώ να πω, καθώς στη σκηνή που με δάκρυα στα μάτια, ζητά τη συγχώρεση του αδερφού του με λέξεις χαρακτηριστικά "Σ'γχώρα με", καταφέρνει να δημιουργήσει ένα ρίγος και μια συμπόνοια ως προς το πρόσωπό του. Από την άλλη, o Birol Unel ως Shayn Weiss, είναι ο απόλυτος χαρακτήρας. Ενσαρκώνει τον νέο μάγειρα που προσλαμβάνει ο Ηλίας, για να του αναβαθμίσει το εστιατόριο. Τρελός, καταπληκτικός στη δουλειά του, δίνει μια αίσθηση του υπερβατικού (και υπερβολικού) καλλιτέχνη. Εκείνου, που παίρνει τη δουλειά του πιο πολύ στα σοβαρά, ακόμα και όταν πρόκειται για μαγειρική: ιδίως όταν πρόκειται για μαγειρική. Μαχαίρια εκτοξεύονται στον φτωχό Ηλία, κατακεραυνοί τον περιμένουν όταν δεν προσέχει και γενικώς, είναι ο χαρακτήρας που θα μεταλαμπαδεύσει τη γνώση του, ώστε να συνεχιστεί το "Soul Kitchen". Εν κατακλείδι, ο Demir Gogkol ως "Sokrates", αποτελεί τον κλασσικό αγαπημένο παππού, που βρίσκεται πάντα σε μια χαοτική κατάσταση. Δείχνει πάντα να μη του καίγεται καρφί, τη στιγμή που μπορεί να είναι και ο πιο ευαίσθητος. Φιγούρα καθαρά ελληνική, αδράττει τη μέρα, έχοντας μια αίσθηση σοφίας, την οποία έχει αποκτήσει, σε όλη του τη ζωή... Ο Dude, με καθαρά Ελληνικά στοιχεία...

***Soundtrack to Remember: 

Αφιερώνεται εξαιρετικά στον Χρήστο Δεμοίρο, τη στιγμή που ήταν ο πρώτος που μου έμαθε αυτή την ταινία, ανοίγοντας έτσι τους ορίζοντές μου, λίγο παραπέρα από τον κλασσικό Αμερικάνικο κινηματογράφο. Τη λάτρεψα όσες φορές και αν την είδα. Εξαιρετικό πάντρεμα Soul-μαγειρικής-Ευρώπης, μέσα από Έλληνες και Τούρκους συντελεστές.

Σχόλια-προτάσεις-ιδέες: lampiristakis@gmail.com

Ακούστε περισσότερα στην εκπομπή "Soundtracks", κάθε Παρασκευή 20:00-22:00, μόνο στο: 

http://www.kallitechnio.org/p/radio.html